sobota, 9 lutego 2013

Kreissiedlung

Przeglądając archiwa Śląskiej Biblioteki Cyfrowej, Internetu i korzystając z linków podesłanych przez znajomych tutaj na blogu (i nie tylko) postanowiłem zebrać wszystko do kupy i zamieścić krótką notkę o osiedlu przy dzisiejszej ulicy Krakowskiej :)

Budowa osiedla przy ulicy Krakowskiej w Rokitnicy, lata 20-te XX w.(źródło: Internet)
Górne zdjęcie ukazuje osiedle w ostatniej fazie budowy, natomiast na poniższym zamieszczono częściowy widok pierwszego osiedla w Rokitnicy. Śmiem twierdzić, że zarówno na górnym jak i dolnym zdjęciu widać dom w którym mieszkam ;)

W nr 30 czasopisma "Oberschlesien im Bild" z roku 1927 jest krótka notka nt. tego osiedla. Napisali:

"Na jedno z najpiękniejszych osiedli składają się nowo powstałe domy w Rokitnicy. Oddane do użytku budynki znajdują się po obu stronach szosy przy nowej bytomskiej linii tramwajowej. Miejsca do zamieszkania są tym bardziej wartościowe, ponieważ Rokitnica posiada w pobliżu piękne lasy".

Rokittnitz, die Neuen Siedlungsbauten, 1927 / Rokitnica, nowo powstałe budynki, 1927 (źródło: Śląska Biblioteka cyfrowa)
Na koniec jeszcze parę zdjęć z tamtego okresu (zapraszam do typowania przy jakiej ulicy znajdują się domy na poszczególnych zdjęciach :P):

Rokittnitz, Kreissiedlungeröfnung, 1926 / Rokitnica, otwarcie nowego osiedla, 1926 (źródło: Fotopolska)
Martinau O/S, Kreissiedlung, Postkarte / Rokitnica, pocztówka osiedla przy dzisiejszej ul. Krakowskiej
Mały dopisek - korzystając z linku przesłanego w komentarzu przez Adama S. zamieszczam jeszcze jedną fotkę z budowy osiedla :)

Budowa osiedla przy ulicy Krakowskiej w Rokitnicy, lata 20-te XX w.(źródło: Internet)

15 komentarzy:

  1. Po wojnie nazywano ta strone Rokitncy "Stara Rokitnica

    OdpowiedzUsuń
  2. Domyślam się, że tak było ;)

    OdpowiedzUsuń
  3. Kilka słów w sprawie lokalnej nomenklatury "starej" i "nowej" Rokitnicy. Otóż podział ten nie powstał tak zaraz po wojnie. Jego początków upatrywałbym w momencie oddania do użytku pierwszych budynków mieszkalnych zlokalizowanych w trzech przestrzeniach: 1 - kwadracie między obecną ul. Grzybowską i Opolczyka, 2 - Grzybowską i Kosmowskiej do Szkoły Podstawowej Nr 28 oraz kwadracie 3 - 3 budynki zlokalizowane od SP28 między ulicami Kosmowskiej i Wajzera. Był to pierwszy etap rozbudowy osiedla, którego plan powstał już prawdopodobnie w połowie lat 50. po przyłączeniu Rokitnicy jako dzielnicy Zabrza. Drugi etap to budowa nowoczesnego osiedla średniowysokościowej zabudowy mieszkalnej wzdłuż ulicy Budowlanej. Na potrzeby nowo powstałego osiedla zbudowana zostaje ciepłownia - podłączenie do sieci ciepłowniczej wyróżnia budynki z pierwszego i drugiego etapu budowy. W międzyczasie mamy jeszcze jeden etap pośredni: zabudowę w kwadracie między ulicami Krakowską i Młodzieżową.

    W związku z powyższym można przypuszczać, że pojęcie "nowa" odnosi się nie do samych terenów zlokalizowanych po drugiej stronie ulicy Krakowskiej, ale przede wszystkim do nowoczesnej zabudowy jaka pojawiła się tam w latach 60. i 70. ze szczególnym uwzględnieniem budynków szkolnych oddanych kolejno do użytku: SP 28 w listopadzie 1964 roku oraz SP 29 w październiku 1971 roku po przeprowadzce ze starego budynku.

    Należy przy tym pamiętać o jeszcze jednej kwestii. Pierwsza dekada zaraz po wojnie, a zwłaszcza okres od 17 marca 1951 roku to ekspansja budownictwa mieszkalnego na zewnątrz Rokitnicy w kierunku lasów dzielących ją od Helenki. W tym czasie zabudowane zostają kwadraty między ulicami Pomorską/Jabłońskiego i Andersa a Krakowską (oczywiście z wyłączeniem obiektów tuż przy samej drodze). Rozbudowa liczyła więc kilkanaście budynków od Osiedla Ballestrema i zabudowań klasztornych do połączeń wszystkich uliczek z ul. Karkowską i wg różnych źródeł można ją zamieścić w przedziale lat 1952-1955. W tym czasie powstaje m.in. budynek IV Liceum Ogólnokształcącego oddany do użytku w styczniu 1955 roku.
    Pomimo, że obiekty te powstały po wojnie, nadal przynależały one to "starej Rokitnicy", stąd ponownie wnoszę, że pojęcie "nowa Rokitnica" zaczęło obowiązywać wraz z rozbudową betonowych osiedli. Warto zaznaczyć, że jeszcze na początku lat 90. Rokitnicę bardziej traktowano jako "osiedle" niż dzielnicę czy nawet miejscowość. W tym czasie na przykład ostatni przystanek linii nr 617 nosił nazwę "Osiedle Rokitnica Budowlana". Długo musiałem walczyć z tym, aby przekonać osoby spoza Rokitnicy, że ma ona dłuższą historię, niż tą zaczynającą się w dniu oddania do użytku wspomnianych blokowisk.

    Pozdrawiam i gratuluję pomysłu na bloga.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. No piękny tekst ;) jeśli mogę dopytać - skąd czerpiesz te wiadomości przytoczone w komentarzu? :)

      Usuń
    2. Być może zabrzmi to kolokwialnie, ale mam taką naturalną zdolność do przyswajania wszelakiej wiedzy, która tyczy się mego miejsca zamieszkania. Tu coś przeczytam, tu zobacze, tu złapię jakąś ciekawostkę i tak się uzbiera. Niekidy najcenniejsze informacje ktoś podsuwa mi pod sam nos, np. podczas mierzenia grubości ścian w moim domu pan z administracji przyniósł oryginalny plan budynku, na którym widniała data 1953 i stąd wiem, kiedy powstała mniej więcej zabudowa ulicy Andersa.

      Będąc dzieckiem mój dziadek miał kolegę, który wiele opowiadał mi o Rokitnicy. Pamiętam, że zawsze zaczynał tymi słowy: "tu był kiedyś las, a tam po rugiej stronie ulicy ino kościół i same pola... Potem zbudowali osiedle i wielki targ". Ten pan miał na nazwisko Gałka i mieszkal w domu za budynkiem starego dworku na uicy Żniwiarzy. Nie żyje już wiele lat, ale to dzięki niemu tak interesuje mnie historia Rokitnicy.

      Usuń
  4. Cudowny temat, też mi bardzo bliski, ponieważ wychowywaniem się na ul. Borowej :)

    polecam jeszcze te fotki:
    http://photos.wikimapia.org/p/00/01/03/47/83_big.jpg

    na górnym widzimy ul. Borową z perspektywy ul. Andersa a domy w budowie to od prawej strony Borowa 1 potem 3, trzeci od lewej to Borowa 5 (mój ukochany :D) itd. Kolorowej jeszcze nie ma! ;)

    ja typuję tak (od góry):
    1) Krakowska na przeciw Lidla/ Nyska
    2) w perspektywy parku w kierunku Pomorskiej, widać dom przy Krakowskiej a dom całkiem po prawej przy Borowej
    3) Krakowska/Andersa na przeciw przystanku (kierunek dół)
    4) Krakowska/Grota Roweckiego... wyżej na lewej stronie fotki Dulęby
    5) Krakowska/Nyska z widokiem na piekarnie :D

    pozdrawiam
    AdamS

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Kolorową pamiętam ;) i tych "chopów", którzy pili piwo przy murku na zewnątrz i kufle stawiali na kamiennym płocie ;)

      Usuń
  5. Kolorowo !!! zapomniales o najbardzej znanej "Mordownia"tam sie dzalo

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. No,dzialo sie w Mordowni.Jak Hotek i Andzia szaleli to bylo wesolo.

      Usuń
    2. A jak ty mosz na imię może my razem piwo pili w kolorowej jo jest Bernard

      Usuń
  6. Pamiętam "Kolorową" z czasu kiedy nazywała się "Akademicka" i była restauracją(ok1970r?)

    OdpowiedzUsuń
  7. Witam, mam pytanie dotyczące pewnego budynku w Rokitnicy. Chodzi o budynek przy Modrzewskiego 6 naprzeciwko pętli autobusowej, w którym obecnie od roku prowadzę sklep rowerowy. Jakiś czas temu dostałem informację od pewnego starszego pana, że przed wojną w tym budynku również znajdował się warsztat/sklep rowerowy. Zastanawiam się jak potwierdzić te informacje. Myślałem o zdjęciach z tamtych czasów, ale nie za bardzo wiem gdzie takich materiałów szukać, bo szczerze mówiąc badania historyczne to dla mnie raczej nowość Może ktoś tu na blogu coś poradzi?

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. kojarzę budynek, ale niestety nie mam żadnych materiałów/zdjęć...

      Usuń
  8. Piekne "Czasy" Hotka i Andzie znalem osobiscie ;-) mieszkali w moim Bloku na bylej Findera 27 nad "Tunelem".Piekne Lata jest co wspominac.

    OdpowiedzUsuń
  9. 53 year-old Marketing Assistant Annadiane Saphin, hailing from Listowel enjoys watching movies like Nömadak TX and Flying. Took a trip to Mana Pools National Park and drives a Econoline E150. mozesz dowiedziec sie wiecej

    OdpowiedzUsuń